Lao động là gì? Cần biết gì khi bước vào thị trường lao động?
Làm việc là hoạt động của lao động, tạo ra sản phẩm, dịch vụ hay những các giá trị khác nhằm đáp ứng nhu cầu cá nhân, gia đình hoặc cộng đồng. Vậy lao động là gì? Hãy cùng Nhân sự Topaz tìm hiểu khái niệm này và những điều cần biết khi bước vào thị trường lao động.
Lao động là gì?
Theo Bộ luật Lao động 2019 cùng các văn bản pháp luật liên quan không có quy định lao động là gì.
Nhưng trên thực tế, lao động là tập hợp những hoạt động được thực hiện có mục đích của con người, họ sử dụng trí óc, sức lực, kỹ năng và các công cụ. Hoạt động này tạo ra sản phẩm, dịch vụ hoặc các giá trị khác nhằm phục vụ nhu cầu cá nhân và cộng đồng. Lao động là một yếu tố cần thiết và cơ bản trong quá trình sản xuất và phát triển kinh tế – xã hội.
Có hai hình thức lao động, gồm:
- Lao động trí óc là hình thức lao động sử dụng các kiến thức, kỹ năng, tư duy và trí tuệ để thực hiện công việc.
- Lao động chân tay là hình thức lao động sử dụng sức lực từ cơ thể để thực hiện công việc.
Đặc điểm của lao động xã hội
Lao động là những hoạt động có mục đích, ý thức. Được thực hiện bởi con người nhằm tạo ra của cải, vật chất hoặc các giá trị tinh thần cho xã hội.
Lao động là một trong những bộ phận chủ chốt ảnh hưởng đến việc sản xuất – kinh doanh để tạo ra lợi nhuận, giá trị.
Lao động là một yếu tố quan trọng, có sự ảnh hưởng nhất định đến các chi phí hoạt động của đơn vị kinh doanh. Chẳng hạn như chi phí quản lý, chi phí vận hành, chi phí đầu tư,…
Lao động được chia thành các nhóm dựa trên bản chất mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động. Trong đó, người làm công ăn lương chiếm một số lượng lớn. Đồng thời, công việc hoặc tiến độ thực hiện sẽ được giám sát bởi một người khác.
Lao động là quá trình con người sử dụng thời gian để thực hiện một công việc cụ thể, với mức độ tiêu hao thời gian khác nhau. Chẳng hạn, một công việc có thể cần làm trong 6 tiếng, 8 tiếng, 10 tiếng,… Thời gian làm việc càng nhiều càng tạo ra nhiều giá trị kinh tế – xã hội.
Xem thêm: VOH – Khi Ngành Cung Ứng Lao Động Chuyển Mình
Vai trò của lao động xã hội là gì?
Lao động là yếu tố quan trọng đóng góp vào quá trình phát triển và duy trì xã hội. Một số vai trò chính của lao động có thể nhắc đến:
Lao động tạo ra của cải, vật chất
Thực hiện lao động nhằm phát triển và làm giàu cho xã hội. Đồng nghĩa với việc, nếu không có lao động thì không thể tạo ra của cải và vật chất.
Lao động tạo ra thu nhập và nuôi sống con người
Con người lao động mới tạo ra được nguồn thu nhập. Mối quan hệ về sự trao đổi giữa tiền bạc, sức lao động và sản phẩm của người tạo ra nguồn thu nhập để nuôi sống, ổn định và giúp họ làm giàu bằng của cải.
Lao động góp phần phát triển xã hội
Lao động đã tạo ra sản phẩm hay dịch vụ nhằm thực hiện mục đích phát triển xã hội. Của cải, vật chất trong xã hội đều được tạo ra bằng chính sức lao động của con người.
Lao động phân công, tổ chức xã hội được rõ ràng, chuyên môn hóa
Lao động được xem là tiền đề để xã hội phân công, tổ chức, chuyên môn hóa từng ngành nghề. Hoạt động này giúp đạt được hiệu quả, năng suất cao và chất lượng cao hơn.
Lao động mang ý nghĩa lịch sử xã hội
Với mỗi thời kỳ, lao động lại mang những đặc điểm, dấu vết riêng biệt. Điều này nhằm thể hiện rõ trình độ xã hội tại thời kỳ đó.
Xem thêm: Cung ứng lao động Uy tín và chất lượng tại Topaz
Ý nghĩa của lao động
- Có ý nghĩa thực sự quan trọng và đầy to lớn cho đời sống, kinh tế và xã hội.
- Tạo ra nguồn vật chất nuôi sống con người, gia đình và xã hội.
- Cung cấp nguồn thu nhập chính đáng, giúp ổn định cuộc sống con người và xã hội.
- Hỗ trợ phân công, tổ chức lao động hợp lý. Điều này nhằm thúc đẩy tăng năng suất, chất lượng hiệu quả. Bên cạnh đó, lao động còn là quá trình sáng tạo không ngừng và làm mới xã hội.
- Đóng góp vào lịch sử phát triển xã hội loài người trong bao đời qua.
Quyền và nghĩa vụ của người lao động
Quyền của người lao động
- Người lao động được tự do lựa chọn nơi làm việc, công việc, học nghề. Không bị phân biệt đối xử hay cưỡng bức lao động, quấy rối nơi làm việc.
- Thỏa thuận với người sử dụng lao động về mức lương phù hợp với trình độ. Được hưởng chế độ bảo hiểm xã hội lao động, đảm bảo môi trường làm việc an toàn, có chế độ nghỉ, lương và phúc lợi tập thể.
- Thành lập, gia nhập hoặc hoạt động trong tổ chức đại diện người lao động. Được thực hiện quy chế dân chủ, thương lượng với người sử dụng lao động tại nơi làm việc, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của bản thân.
- Từ chối việc làm nếu có nguy cơ rõ ràng đe dọa trực tiếp đến tính mạng, sức khỏe trong quá trình thực hiện công việc.
- Đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động.
- Đình công.
- Các quyền khác theo quy định của pháp luật. (Khoản 1 Điều 5 Bộ luật Lao động 2019)
Nghĩa vụ của người lao động
- Thực hiện theo đúng hợp đồng lao động, thỏa ước lao động tập thể và thỏa thuận hợp pháp khác.
- Tuân thủ kỷ luật lao động, nội quy lao động. Đồng thời, phải tuân theo sự quản lý, điều hành, giám sát của người sử dụng lao động.
- Thực hiện các quy định của pháp luật về lao động, việc làm, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và an toàn, vệ sinh lao động. (Khoản 2 Điều 5 Bộ luật Lao động 2019)
Xem thêm: Hợp đồng thời vụ là gì? Điểm mới dành cho người lao động 2025
Những thách thức của thị trường lao động hiện nay
Sự thiếu hụt các kỹ năng cần thiết nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động hiện nay là một trong những khó khăn lớn nhất. Vì vậy, khi tham gia vào thị trường lao động không chỉ cần có kiến thức chuyên môn vững vàng mà phải liên tục cập nhật các kỹ năng mới.
Sự gia tăng số lượng người lao động có trình độ và kỹ năng tham gia vào thị trường do sự phát triển của nền giáo dục và đào tạo. Điều này đã làm gia tăng sự cạnh tranh, đặc biệt là trong các ngành phổ biến và các vị trí công việc hấp dẫn. Đồng thời tạo ra áp lực lớn cho người lao động tìm việc và nhà tuyển dụng trong việc tìm kiếm và tuyển chọn nhân tài.
Sự tiến bộ vượt bậc của công nghệ – khoa học có thể dẫn đến nguy cơ mất việc làm của người lao động không kịp thích nghi và cập nhật kỹ năng. Người lao động làm việc trong các ngành nghề truyền thống như sản xuất, vận chuyển, dịch vụ,… có thể bị ảnh hưởng nặng nề và dần bị thay thế bởi sự xuất hiện của công nghệ mới.
Suy thoái kinh tế cũng là một thách thức lớn đối với thị trường lao động. Doanh nghiệp có xu hướng cắt giảm nhân sự khi kinh tế có xu hướng suy giảm, dẫn đến tình trạng thất nghiệp gia tăng.
Xem thêm: Topaz: Tuyển dụng nhân viên dán tem sản phẩm – Cơ hội việc làm hấp dẫn, thu nhập cao
Kết luận
Thị trường lao động ngày càng khắt khe, đòi hỏi người lao động phải có kiến thức, kỹ năng và khả năng thích ứng cao. Việc không ngừng nâng cao chuyên môn sẽ giúp mỗi cá nhân bắt kịp xu thế và nắm bắt cơ hội. Nhân sự Topaz cung cấp giải pháp nhân sự cho doanh nghiệp, đồng thời mở ra cơ hội việc làm cho người lao động.
NHÂN SỰ TOPAZ
Trụ sở chính: 37 Đường D15A, KP6, Phường Phước Long B, Thành phố Thủ Đức
Số điện thoại: 0788777779
Website: https://cungunglaodong24h.vn/